AED’s kunnen ingezet worden

Gisteravond zijn de acht AED’s die door de gemeente aangeschaft zijn overgedragen aan de Stichting AED Rivierenland. De stichting heeft de apparaten meteen in bruikleen gegeven aan de dorpen die er zo spoedig mogelijk mee aan de slag moeten.

Foto: Organisaties uit de acht dorpen van West Maas en Waal
met hun spiksplinter nieuwe AED’s.

AED’s, Automatische Externe Defibrillatoren zijn apparaten waarmee een hart dat op “hol geslagen is” weer in een normaal werkende tostand teruggebracht kan worden. Een hart dat defibrilleert maakt in een veel te hoog tempo slagen, maar het bloed wordt er niet door rondgepompt. De defibrillator haalt met een elektrische schok het hart uit deze gevaarlijke toestand. Na de schok keert het hart, in de meeste gevallen, weer terug in een normale toestand en wordt het bloed weer rondgepompt zoals het hoort.
Een AED is een vrij slim apparaat. Het regelt automatisch al veel zaken die voor een succesvolle defibrilatie nodig zijn. Hierdoor is de bediening van het apparaat vrij eenvoudig. Wel moet goed opgelet worden dat de elektroden waarmee de schok overgebracht moet worden naar de hartstreek goed geplaatst zijn.
De defibrillatoren zullen geplaatst worden op plaatsen waarop deze zoveel en zo gemakkelijk mogelijk bereikbaar zijn. Hierbij moet gedacht worden aan dorpshuizen, verzorgingshuizen en andere openbare gebouwen met een ruime openingstijd.
Bij een fibrilerend hart krijgen organen geen vers, zuurstofrijk bloed meer. Als een dergelijke toestand niet binnen vijf minuten opgelost wordt kan dit fataal zijn voor de patiënt. Organen die geen vers bloed, met voldoende zuurstof, meer krijgen beginnen af te sterven. Vooral de hersenen en het zenuwstelsel zijn hier erg gevoelig voor.
Feitelijk bestaat de oplossing uit twee fasen. De eerste is reanimatie. Bij reanimatie wordt door ritmisch drukken op de borstkas de werking van het hart nagebootst. Dit moet zo snel mogelijk gebeuren. Vervolgens moet met de AED geprobeerd worden het hart weer functionerend te krijgen.

Foto: Het gele kastje is de AED. De blauwe tas is voor AED en toebehoren.

Het is dus erg belangrijk dat een er binnen een zo kort mogelijke tijd ingegrepen wordt. Het begint er mee dat zo snel mogelijk alarm geslagen wordt. Gewoon door zo snel mogelijk 112 te bellen. De alarmcentrale zal vervolgens met een SMS “bombardement” een aantal vrijwilligers die zich op een redelijk korte afstand van de patiënt bevinden alarmeren. Nu zal niet iedereen altijd thuis zijn, maar juist daarom wil men een overvloed aan vrijwilligers hebben.
De gealarmeerde vrijwilligers moeten zo snel mogelijk twee acties ondernemen. De ene is op de dichtstbijzijnde plaats de AED ophalen en de andere is, zo snel mogelijk naar de patiënt om het reanimeren te starten. Zoals gezegd: er worden meerdere vrijwilligers worden opgeroepen en het is dus belangrijk dat er vrijwel automatisch een taakverdeling ontstaat. Iemand zorgt voor het ophalen en gebruiken van de AED en een ander begint zo snel mogelijk te reanimeren.
Reanimeren is moeilijker dan het gebruik van de AED. Jan Hoefnagel van de Stichting AED Rivierenland hierover: “Bij een cursus voor AED-vrijwilligers werken we ongeveer drie uur aan reanimeren en een uur aan de bediening van de AED. Dat zegt genoeg. Maar zowel bij reanimeren als als het gebruik van de AED geldt dat het goed moet gebeuren omdat het anders geen effect. Daarom willen we in alle dorpen zoveel mogelijk goed opgeleide vrijwilligers.”
Overigens is er nog een derde fase. De alarmcentrale zal meteen ook een ambulance uit laten rukken. Zodra deze arriveert kan het goed opgeleidde ambulancepersoneel de zorg overnemen en zorgen dat de patiënt zo snel mogelijk op weg gaat naar het ziekenhuis. Maar in de meeste gevallen zullen de zo belangrijke eerste vijf minuten, of zolang als nodig, in handen zijn van de vrijwilligers.

Foto: Reanimatie. Lucht in de longen blazen en door ritmisch drukken op de borstkas zorgen dat bloed rondgepompt wordt. Essentieel om de tijd te overbruggen tot gedefibrilleerd kan worden.

De Stichting AED Rivierenland neemt de verantwoording voor opleiding en de AED’s op zich. Een basisopleiding kost Euro 35,–. Eigenlijk geen geld, want het kan een mensenleven redden. Een cursusgroep omvat 6 mensen. Iedereen krijgt dus voldoende aandacht en mogelijkheden om te oefenen.
Daarnaast zorgt de stichting dat de apparaten in een optimale conditie blijven. Telkens als een apparaat ingezet is wordt het door de leverancier uitgebreid getest. Daarnaast is er een jaarlijkse test en vernieuwing van de onderdelen die aan slijtage of veroudering onderhevig zijn.
Een bijzonder probleem is de toegankelijkheid van de apparaten. Eigenlijk zouden de apparaten ergens in een kast buiten aan een gebouw moet kunnen hangen. Het is te gek voor woorden, maar de praktijk leert dat de apparaten dan toch gestolen of vernield kunnen worden.
Buiten hangen vormt overigens ook een gevaar voor de levensduur van de AED. In de winter is het het moeilijk om condens te voorkomen en in de zomer kan te hoge temperatuur een bedreiging zijn. Verder zal bij een buiten hangende AED een codeslot nodig zijn om vandalisme te voorkomen.
Michel Toebast van Stichting AED Rivierenland hierover: “We zijn er nog niet helemaal uit. Een goede, afsluitbare kast is onbetaalbaar, een kast die niet echt hufterbestendig is of die niet kan voorkomen dat er schade aan het apparaat ontstaat willen we niet. Daarom beginnen we met apparaten in goed bereikbare gebouwen die het grootste deel van de dag en avond toegankelijk zijn. Ondertussen blijven we uitkijken naar betere oplossingen.”

Foto: DE AED ligt hier op de benen van de patiënt. De witte snoertjes verbinden de elektroden die op de bost geplakt zijn met de AED. Het gaat hier niet om een echte patiënt, maar een pop die gebruikt wordt in de reanimatie-opleiding.

De AED’s zijn er nu, maar eigenlijk is dit maar de helft van de oplossing. Het andere, waarschijnlijk nog belangrijkere, is voldoende vrijwilligers. Mensen die al een opleiding reanimatie en AED gevolgd hebben en mensen die bereid zijn een opleiding te volgen en als als vrijwilliger beschikbaar te zijn. De stichting zal zorgen dat zodra er voldoende belangstellenden voor een opleiding zijn, deze ook zo snel mogelijk gestart zal worden. Daarnaast werkt de Stichting AED Rivierenland er aan om de alarmering via een SMS bombardement zo snel mogelijk rond te krijgen.
Er lopen al andere initiatieven in verschillende dorpen van West Maas en Waal. In Alphen, een zeer uitgestrekt dorp heeft men inmiddels al 6 AED’s en een zestigtal goed opgeleide vrijwilligers. Hiermee moet het in principe mogelijk zijn om, als men meteen gewaarschuwd wordt, tijdig met levensreddende acties te starten. Een mooie prestatie. Ook in Appeltern, Altforst en Maasbommel is er al het nodige gebeurd.
De acht AED’s die door de gemeente beschikbaar gesteld zijn, zijn niet de eerste in West Maas en Waal. Brandweer en grotere bedrijven en sportverenigingen hebben er vaak ook al een. De opzet is dat alle aanwezige AED’s in het alarmeringsnetwerk meegenomen worden. Immers, hoe kleiner de afstand tot de patiënt, hoe sneller deze geholpen wordt. David van Toor van Stichting AED Rivierenland: “Elk initiatief juichen we toe. Wij richten ons vooral op ondersteunen en faciliteren. Dat geeft de beste kans om ons doel te bereiken. Daarom willen nu ook zoveel mogelijk vrijwilligers. Dat kan in club of bedrijfsverband zijn en misschien zelfs wel de buurtvereniging. Hoe meer mensen beschikbaar zijn, hoe groter de kans dat er bij een incident snel hulp aanwezig is.”

Wethouder Bert van Swam, geveld door een beenbreuk ten gevolge van een ongeval, zorgde toch aanwezig te zijn. “De gemeente heeft gezorgd voor de AED’s. Nu zullen we met zijn allen moet zorgen dat er resultaten geboekt worden.”

Wethouder Bert van Swam: “Ondanks grote budgettaire problemen hebben we toch ruimte weten te vinden om ons steentje bij te dragen. Nu gaat het er vooral om dat we met zijn allen – alle burgers, alle bedrijven, alle organisaties en alle

MaasWaalWeb, 18 april 2010

Bron : www.maaswaalweb.nl